Czy jest tak, że niektórym krajom trudniej jest stać się bogatym? Oczywiście. O tego typu ograniczeniach mówi nauka nazywana geopolityką. Przy okazji polecam lekką książkę na ten temat. Czy może jednak być tak, że oprócz spławnych rzek i łańcuchów górskich, możliwości rozwoju są podyktowane przez temperaturę?

](http://szychtawdanych.pl/wp-content/uploads/2017/08/temperatura_hdi.png)

Wszystkie dane pochodzą z wikipedii. Widzimy zależność (niekoniecznie wynikanie!) pomiędzy rozwojem kraju, mierzony przez Human Development Index (HDI), a przeciętną roczną temperaturą. Im cieplej, tym niższy jest rozwój kraju. Istnieją oczywiście biedne kraje o surowym klimacie, ale są one raczej wyjątkiem niż regułą. HDI i temperatura są ze sobą istotnie powiązane. Pozostaje pytanie jakie wnioski można z tego powiązania wyciągać. Zanim się o to pokusimy oddaję czytelnikom interaktywną wersję powyższej wizualizacji, zrobioną za pomocą biblioteki highcharts.

Co można zatem wywnioskować? Wydaje się, że klimat surowszy wpływa pozytywnie na rozwój gospodarczy. Udało mi się znaleźć ciekawy artykuł w Guardianie, który opisuje badania efektywności ekonomicznej w zależności od temperatury, przeprowadzone w ramach poszczególnych krajów. Okazuje się, że lata ciepłe oznaczały gorsze wyniki nie tylko zbiorów, ale też efektywności pracy. Można więc myśleć o różnicach HDI jako swego rodzaju akumulacji tej zwiększonej efektywności na przestrzeni wielu lat. Ciekawe czy rozwój technologii w krajach biednych, w szczególności klimatyzacji przyczyni się do wzrostu produktywności, a co za tym idzie, poziomu rozwoju.

Kody do stworzenie wizualizacji znajdują się na githubie.